loading

Zdrowie nerek ma kluczowe znaczenie dla ogólnej kondycji naszego organizmu. Te niezwykle ważne organy pracują nieustannie, filtrując krew i usuwając z niej wszelkie toksyny. Aby zachować je w pełni sprawne przez wiele lat, ważne jest stosowanie się do pewnych zasad i zaleceń oraz regularne kontrole. Zanim jednak przejdziemy do szczegółowych rekomendacji, warto przyjrzeć się bliżej funkcjom, jakie pełnią nerki w naszym organizmie.

Podstawowe funkcje nerek w organizmie

Nerki są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Wykonują wiele kluczowych zadań, wśród które najważniejsze to oczyszczanie organizmu z toksyn oraz nadmiaru płynów, utrzymanie równowagi elektrolitowej, regulacja ciśnienia krwi oraz produkcja erytropoetyny – hormonu stymulującego produkcję czerwonych krwinek. W dużej mierze to właśnie dzięki nerkom nasz organizm jest w stanie prawidłowo funkcjonować.

Pierwszym etapem ich działania jest filtracja, w trakcie której każdego dnia przez naczynia krwionośne przepływa około 180 litrów krwi. Na tym etapie krew poddawana jest procesowi selekcji, w wyniku którego powstaje mocz pierwszorzędowy. Składniki tego moczu, obejmujące wodę, kwas moczowy, mocznik, amoniak, glukozę oraz elektrolity, są wynikiem skomplikowanych procesów metabolicznych i filtracyjnych.

Następnie następuje etap reabsorpcji, w którym to użyteczne substancje, jak na przykład glukoza czy niektóre elektrolity, są ponownie wchłaniane do krwiobiegu. To kluczowy mechanizm, który pozwala na zachowanie homeostazy organizmu poprzez odzyskiwanie cennych składników odżywczych. To, co pozostaje po tym procesie, to mocz ostateczny, który jest wyprowadzany z organizmu poprzez układ moczowy.

Dodatkowo, nerki pełnią istotną rolę w regulacji poziomu tlenu we krwi. Gdy jego ilość spada, nerki wytwarzają hormon erytropoetynę, który jest kluczowy dla stymulacji produkcji czerwonych krwinek. Te ostatnie są nośnikiem tlenu, który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania tkanek i narządów. Dzięki temu mechanizmowi nerki nie tylko odpowiadają za wydalanie zbędnych produktów przemiany materii, ale także biorą czynny udział w utrzymaniu odpowiednich poziomów substancji niezbędnych dla zdrowia organizmu.

Czego unikać aby zachować zdrowe nerki?

Wszelkie dostępne źródła przekazujące informacje z zakresu urologii podkreślają znaczenie zdrowego trybu życia dla zachowania prawidłowo funkcjonujących nerek. W tym kontekście kluczową rolę odgrywa kontrola spożycia soli. Nadmierne spożycie soli może prowadzić do podwyższenia ciśnienia krwi, co z kolei może obciążać pracę nerek. Dlatego też zaleca się ograniczenie spożycia soli, co może przyczynić się do utrzymania zdrowia nerek na odpowiednim poziomie. Również regularne dostarczanie odpowiedniej ilości płynów jest istotne, ponieważ dehydratacja może stanowić poważne wyzwanie dla ich funkcjonowania.

Kolejnym czynnikiem, który może negatywnie wpływać na zdrowie nerek, jest nadużywanie niektórych leków, zwłaszcza niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Te substancje, gdy są stosowane w nadmiernych dawkach lub przez długi czas, mogą prowadzić do uszkodzeń narządów wewnętrznych, a trwałe uszkodzenie może zakończyć się nawet zabiegiem wycięcia nerki. Dlatego też zaleca się ostrożność przy stosowaniu tych leków oraz konsultację z lekarzem w przypadku długotrwałego bólu lub stanów zapalnych.

Wreszcie, przestrzeganie zdrowej diety i regularna aktywność fizyczna są kluczowe dla ogólnego zdrowia. Nadwaga i brak regularnego ruchu mogą prowadzić do rozwoju chorób, takich jak nadciśnienie tętnicze i cukrzyca typu 2, które są głównymi czynnikami ryzyka chorób nerek. Dlatego też ważne jest utrzymywanie zdrowego stylu życia, który sprzyja nie tylko ogólnemu samopoczuciu, ale także zapobiega poważnym schorzeniom, w tym problemom z nerkami.

Wykonuj regularne badania, kontroluj stan swoich nerek

Jednym z kluczowych badań, które warto regularnie wykonywać, są badania moczu. Te proste testy mogą pomóc w wykryciu nawet drobnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerek już na wczesnym etapie, co umożliwia szybsze i skuteczniejsze interwencje terapeutyczne.

Osoby objęte zwiększonym ryzykiem rozwoju chorób nerek, takie jak osoby z cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym czy chorobami serca, powinny szczególnie regularnie kontrolować swoje nerki. W przypadku tych pacjentów zaleca się częstsze wykonywanie badań moczu oraz regularne monitorowanie poziomu ciśnienia krwi. Dodatkowo, badania krwi w kierunku cukrzycy są istotne dla wczesnego wykrycia ewentualnych problemów z metabolizmem glukozy, które mogą prowadzić do uszkodzenia nerek.

Wnioskiem jest, że regularne badania są kluczowe dla zapobiegania i kontrolowania chorób nerek, zwłaszcza u osób ze zwiększonym ryzykiem. Kontrolowanie pracy tych narządów możliwe jest także przez wykonanie USG nerek przez lekarza specjalistę.  Dzięki odpowiedniej opiece medycznej i wczesnemu wykrywaniu ewentualnych nieprawidłowości możliwe jest utrzymanie zdrowia nerek oraz uniknięcie poważnych powikłań.

Nawodnienie organizmu to podstawa zachowania zdrowych nerek

Przy prawidłowym nawodnieniu nerki działają sprawnie i skutecznie usuwają toksyny z organizmu. Jeśli jednak jesteśmy odwodnieni, nerki muszą pracować bardzo intensywnie, co prowadzi do ich uszkodzeń. Pamiętaj, że optymalna ilość wypijanej wody zależy od wielu czynników, takich jak wiek, płeć, aktywność fizyczna, klimat, w którym mieszkamy, a nawet nasz stan zdrowia.

Oprócz picia wystarczającej ilości wody, dieta pełna warzyw i owoców o wysokiej zawartości wody może być korzystna dla zdrowia nerek. Pomidor, arbuz, truskawki czy ogórek – to tylko kilka z nich. Warto też pamiętać, że pomocne może być spożywanie herbat ziołowych, które wspomagają funkcje nerek.

Dodatkowo ważne jest, aby unikać przetworzonej i wysoko przetworzonej żywności, która jest zazwyczaj bogata w sód, a nadmiar sodu może prowadzić do retencji wody i zwiększać ciśnienie krwi.

Nie wszystkie płyny są korzystne dla naszego zdrowia. Alkohol, kawa i napoje gazowane mogą spowodować odwodnienie organizmu, co z kolei obciąża nerki. Zdecydowanie warto ograniczyć spożycie tych substancji. Czynnikiem destrukcyjnym dla nerek jest również palenie tytoniu, które uszkadza naczynia krwionośne, co prowadzi do zwężenia i twardego usztywnienia tętnic nerek, obniżając ich zdolność do prawidłowego filtrowania krwi.

Choroby nerek a leki przeciwbólowe

Chociaż leki przeciwbólowe są często niezbędne do utrzymania pewnego stopnia jakości życia, ich długotrwałe stosowanie może prowadzić do problemów z naszymi narządami wewnętrznymi. Niektóre leki przeciwbólowe, zwłaszcza te z grupy niesteroidowych leków przeciwbólowych (NPZL), mogą uszkadzać nerki, jeśli są stosowane bez kontroli lekarza.

Dobrym przykładem jest lek przeciwbólowy ibuprofen. Zwykle jest bezpieczny, ale długotrwałe spożywanie może prowadzić do niewydolności nerek. Dlatego bardzo ważne jest, aby skonsultować dłuższe spożycie leków przeciwbólowych z lekarzem, podobnie jak w przypadku jakichkolwiek innych leków stosowanych na przewlekły ból.

Jeżeli zauważasz objawy takie jak ból w dolnej części pleców (gdzie znajdują się nerki), zmniejszenie ilości wydalanej moczu, obrzęk stóp lub kostek, nudności, zmęczenie, trudności z koncentracją lub utrata apetytu, skontaktuj się z lekarzem. Mogą to być oznaki choroby nerek, które wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. Zatem dbanie o zdrowie nerek to nie tylko kwestia odpowiedniej diety i stylu życia, ale również świadomości swojego ciała i zdrowia.

Urolog_Rzeszow_Fotografia_biznesowa_Jowita_PawluczyFotografia_biznesowa_Jowita_PawluczyIMG_7033 Large
lek. med. Marek Piotrowski

Członek Europejskiej Rady Urologii FEBU (Fellow of the European Board of Urology), Europejskiego Towarzystwa Urologicznego, Polskiego Towarzystwa Urologicznego i Wojskowej Izby Lekarskiej. Absolwent Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi (obecnie Wydział Wojskowo-Lekarski Uniwersytetu Medycznego w Łodzi). W 2004 roku uzyskał dyplom lekarski z wyróżnieniem. Obecnie prowadzi praktykę lekarską w trzech lokalizacjach (Rzeszów, Mielec, Leżajsk) oraz pracuje na Oddziale Urologii w Szpitalu Powiatowym w Kolbuszowej.